 Տոլորսի ջրամբարում գնվող Սբ. Կարապետ եկեղեցու հարցում Հայաստանի որևէ պատկան մարմին պատասխանատու չէ, քանի որ եկեղեցին այնտեղ թողնելու որոշումը կայացվել է Խորհրդային միության ժամանակ: Այս մասին այսօր հրավիրված ասուլիսի ժամանակ հայտարարեց Մշակույթի նախարարության Պատմամշակութային ժառանգություն գիտահետազոտական կենտրոնի տնօրեն, պատմական գիտությունների թեկնածու Հակոբ Սիմոնյանը:
Նրա մեկնաբանմամբ, երբ 1960-ական թվականներին կառուցվում էր Տոլորսի ջրամբարը, ստեղծվեց փորձագիտական հանձնաժողով, որի մեջ ներգրավված էին հանրապետության լավագույն գիտնականները` Բաբկեն Առաքելյանը, Ստեփան Եսայանը, Նորուս Հասրաթյանը և այլք: Նրանք տեղում ուսումնասիրել են հուշարձաններն ու եկել եզրակացության, որ «այդ կառույցն իրենից լուրջ ճարտարապետական արժեք չի ներկայացնում, քանի որ պատկանում է 17-18 -րդ դարերին ու նպատակահարմար չեն գտել եկեղեցին տեղափոխել»: Հետո կառուցվել է ջրամբարն, ու եկեղեցին մնացել է ջրամբարի մեջ:
Հակոբ Սիմոնյանի կարծիքով` հանձնաժողովը լավ չի աշխատել, քանի որ բացի եկեղեցուց, Տոլորսի ջրամբարի շրջակայքում գտնվել են շատ ավելի արժեքավոր ու վաղ շրջանի պատմամշակութային արժեքներ` դամբարանադաշտ, բնակատեղի, որն անձամբ է ուսումնասիրել դեռևս 1981թ·-ին:
«Այդտեղ կան վաղ բրոնզեդարից սկսած մինչև վաղ հելլենիստական ժամանակաշրջանի նյութեր, ու այդ բնակատեղիի մասին հանձնաժողովը նույնիսկ չի էլ հիշտակել: Ցավոք, ինձ համար` որպես մշակութաբան ու բոլոր բնագավառների գիտակ, կարող եմ ասել, որ այդ բնակատեղին ավելի արժեքավոր է, քան եկեղեցին: Բայց եկեղեցին չի կարելի թողնել, այն նույնպես մեծ արժեք է»,- ասաց նա:
Հարցին, թե արդյոք իրավիճակից ելք չկա՞, բանախոսը պատասխանեց. «Հարցն այն է, որ մեր պատմամշակութային վիթխարի ժառանգությունն այնպիսի մեծ հոգածության կարիք ունի, որը պետք է լիներ առաջնահերթության կարգով: Օրինակ` արդեն իսկ վկայագրված պատմամշակութային արժեքների քանակը 26 հազար է, որ պատկերացում կազմեք թվի մասին, ստացվում է` 1 քառակուսի կիլոմետրի վրա գտնվում է 1 հուշարձան, սա համաշխարհային մասշտաբով բերում է մեզ առաջին տեղը: Հայաստանն այսօր շատ քիչ միջոցներ է տրամադրում` մոտ 230 միլիոն դրամ, որը դոլարի վերածելիս, լավագույն դեպքում, կլինի մոտ 1 միլիոն դոլար: Իսկ Վրաստանում պետական բյուջեով 9 միլիոն դոլար է հատկացվում հուշարձանների պահպանության համար»,- ասաց նա:
Աղբյուր`http://www.aysor.am/am/news/2011/08/04/chirch-water/
|