Report. am-ի զրուցակիցը բեմադրող-ռեժիսոր, դերասան Վիգեն Ստեփանյանն է
- Որպես հայրենիքում ապրող եւ ստեղծագործող արվեստագետ (ոչ արտագաղթի ճամփան բռնած)` Հայաստանում գնահատված լինելու խնդիր ունե՞ք:
- Թողնենք ինձ: Մեր երկրում նախ արվեստը գնահատվելու եւ կարեւորվելու խնդիր ունի, ապա արվեստագետը: Ըստ իս` այսօր արվեստն ամենաքիչն է գնահատվում:
- Ձեր կարծիոքվ` ո՞վ է մեղավոր ստեղծված այս իրավիճակի համար:
- Մեղավորներ չկան: Անցումային վիճակում գտնվող, տնտեսապես թույլ երկիրը, ցավոք սրտի, արվեստի համար անհրաժեշտ չափով ժամանակ եւ գումար չունի:
- Այսօրվա Հայաստանում Ձեզ ամենից շատ ի՞նչն է մտահոգում:
- Մշակութային դաստիարակության որակը, որը, մեծ հաշվով, ապահովում է նաեւ մարդկային որակը: Եթե որեւէ քաղաք փոխվում է դեպի լավը կամ դեպի վատը, դա բնակչության որակից է գալիս: Դուք որոշեք` մեր քաղաքը դեպի լա՞վն է փոփոխվում, թե՞ դեպի վատը: Ի խորոց սրտի ինձ հուզում է այն, թե ինչ են դիտում, ինչ են լսում, ինչ են կարդում մերօրյա երիտասարդները:
- Վա՞տ կարծիքի եք այսօրվա հայ երիտասարդության մասին:
- Հայ երիտասարդները, ինչպես բոլոր ազգերի երիտասարդները, լավն են: Ցավոք սրտի, լավերը հեռանում են մեր երկրից: Նրանց հնարավորությունները, կարողությունները բարձր են գնահատվում դրսում, ուստի նրանց այստեղ պահելը դժվար է: Մեր լավ երգիչներն ու պարողները հիմա եվրոպաների բեմերն են զարդարում:
- Դուք, ի տարբերություն շատ արվեստագետների, մնացիք եւ ստեղծագործեցիք հայրենիքում: Կարո՞ղ եք ինչ-որ գաղափարով արտագաղթից ետ պահել թեկուզ 1 երիտասարդի:
- Ո'չ, ո'չ, ես դա չեմ կարող: Թատրոնի դերասանի, բեմադրիչի հնարավորությունները, ի տարբերություն պարողի, նկարչի, սահմանափակ են: Իմ արվեստի լեզուն մայրենին է, ես այս լեզվով եմ ստեղծագործում, դրա համար էլ այստեղ եմ:
- Մեր երկրում կա՞ մի բան կամ մի ոլորտ, որը, ըստ Ձեզ, կայացած է, եւ դրա անորակությունը Ձեզ ընդհանրապես չի մտահոգում:
- Չեմ գտնում նման բան: Գուցե նրանի՞ց է, որ ես մշակույթի մարդ եմ, եւ խորապես չգիտեմ, թե, օրինակ, բժշկությունը մեր երկրում ի՞նչ վիճակում է: Ամեն մարդ թող զբաղվի իր գործով ու քաջատեղյակ լինի դրանից: Եվ ոչինչ, որ չիմանա` երկրում որ ոլորտն է անթերի:
- Որպես ՀՀ քաղաքացի հետաքրքրվո՞ւմ եք մեր երկրում հասարակական հնչեղություն ունեցող հարցերով:
- Իհարկե: Ես արվեստագետ լինելուց առաջ ՀՀ քաղաքացի եմ, չէ՞:
- Ըստ ձեզ` ո՞րն է եղել վերջին հասարակական հնչեղություն ստացած հարցը:
- Որպես կանոն, մեր երկրում առկա սոցիալական անապահով վիճակն է եղել եւ մնում հասարակական հնչեղություն ունեցող վերջին հարցը: Կազանում կայացած Հայաստանի, Ռուսաստանի եւ Ադրբեջանի նախագահների հանդիպումը, ըստ իս, հնչեղ էր մեր հասարակության համար: Հետեւում էի եւ ողջունում եմ Երեւանի քաղաքապետ Կարեն Կարապետյանի` բացօթյա առեւտուրն արգելող որոշումը, նաեւ` մայրաքաղաքի շենքերն արտաքինից նորոգելը, լվանալը: Եթե մի օր մեր պետական այրերը մտածեն եւ հասկանան, որ մեր անկախության այսքան տարիների ընթացքում երկրում չի բացվել մշակութային որեւէ օջախ, եւ քայլ ձեռնարկեն այդ ուղղությամբ, ես դրա համար միայն ուրախ եւ շնորհակալ կլինեմ: Հազարումի ռեստորան, սրճարան, հյուրանոց, օբյեկտ է բացվել, բայց ոչ մի նոր թատրոն, մի նոր կինոթատրոն, համերգասրահ…
- Ձեր կարծիքով` ինչո՞ւ այսօր մեր իրականությունն արտացոլող լավ ներկայացումներ չկան հայկական թատրոնների բեմերում:
- Որովհետեւ հեռուստաեթերից հումոր անող մարդիկ են թատրոններում մերօրյա իրականությունն արտացոլող ներկայացումներ ցուցադրում: Նրանք, լինելով ճանաչված, իրենց տեսակի եւ որակի մեջ են բեմադրում իրենց ներկայացումները: Ժամանակին մենք էլ ենք նման բաներ արել, բայց դա ո'չ արվեստ էինք համարում, ո'չ էլ բիզնես, ընդամենը ուսանողական ուրախների եւ հնարամիտների ակումբներ էին: Մարդկանց հարց տվեք` ի՞նչ է թատրոնը: Կպատասխանեն, որ դա "7.5" ներկայացումն է: Եվ այսօրինակ ներկայացումների ժամանակ դահլիճը լեփ լեցուն է լինում: Իսկ լուրջ խաղացանկային ներկայացումները մեծ վտանգ ունեն դատարկ դահլիճի առաջ մնալու:
- Թատրոնը կարո՞ղ է փոխել մեր կյանքը, թե՞ միայն կարող է արտացոլել այն:
- Եթե թատրոնը կարեւորվի, դառնա անհրաժեշտ պետական մակարդակով, իհարկե կարող է փոխել մեր կյանքը, մեր որակը: Բայց քանի դեռ դա չկա, ժողովուրդն ընտրում է "թամաշա", ծիծաղ, թեթեւ ներկայացումներ:
- Այսօր մտավորականության կարծիքի, խոսքի հետ գրեթե ոչ ոք հաշվի չի նստում: Մտածե՞լ եք` ինչու:
- Ես կասեի` մտավորականի ձայնը չի լսվում, քանի որ իջել է մտավորականության կարեւորությունը: Երբեմն-երբեմն ինչ-որ արդյունքի հասնում ենք. օրինակ, կարողացանք պահպանել "Մոսկվա" կինոթատրոնի ամառային դահլիճը եւ էլի մի քանի բան, բայց դա էլ միայն մտավորականների արածը չէր, հասարակական այլ կառույցներ կային, հանրությունը խառնվեց…
- Ի՞նչ կասեք Ձեր գործընկեր այն մտավորականների մասին, ովքեր հատկապես նախընտրական քարոզարշավների ժամանակ են ինչ-ինչ հարթակներում կանգնում ինչ-ինչ քաղաքական այրերի կողքին:
- Ի՞նչ ասեմ, դա իրենց գործն է: Փոխարենն իմ մասին կասեմ` երբեք ոչ մի շքախմբում չեմ եղել եւ չեմ լինելու: Ես ունեմ իմ կուսակցությունը` արվեստը, եւ չեմ պատրաստվում կուսակցափոխ լինել: Թող յուրաքանչյուր ընտրության արդյունքում ընտրվի լավագույնը, արժանին եւ արդարացնի իրեն ընտրածների սպասելիքները: Ես, ինչպես միշտ, կընտրեմ նրան, ում արժանի կհամարեմ:
- Ինչպե՞ս եք տեսնում վաղվա օրը:
- Ուզում եմ հավատալ, որ լավ է լինելու:
- Ձեր լավատեսությունն ի՞նչ հիմք ունի:
- Հոռետես չեմ եղել երբեք եւ անգամ հիմա այդպիսին չեմ: Լավատեսությանս հիմքը ես եմ` աշխատում եմ, ապրում եմ իմ հայրենիքում, հանուն լավի` անում եմ առավելագույնը: Չեմ համոզում եւ չեմ պարտադրում իմ կարծիքը երբեւէ մեկին. սա իմ մեկ ձայնն է, որը շատ հնարավոր է` չհնչի…
Զրուցեց ՍԻՐԱՆ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆԸ
Աղբյուր`http://www.report.am/news/culture/vigen-stepanyan.html
|