Գլխավոր » 2011»Օգոստոս»10 »
Էլթի խաթունի դամբարանը Դերսիմ նահանգի Մազկերտ գավառում
19:07
Էլթի խաթունի դամբարանը Դերսիմ նահանգի Մազկերտ գավառում
Արևմտահայոց հարցերի ուսումնասիրության կենտրոնի նախաձեռնությամբ Արևմտյան Հայաստան այցելած հայկական պատվիրակության անդամները Դերսիմ (Թունջելի) նահանգի Մազկերտ (Մազգիրթ) գավառի կենտրոնում նկատեցին Էլթի խաթունի դամբարանը: Դամբարանը գրավեց հայ ուխտավորների ուշադրությունը, քանի որ 14-րդ դարին պատկանող սույն շինությունը կառուցվել է հայ ճարտարապետի կողմից: Դամբարանի ներսում կային երեք գերեզմաններ, որոնցից մեկը փոքր էր, իսկ երկուսը` մեծ: Ինչպես հայտնի է, Մազկերտ գավառը և շրջակա բնակավայրերը երկար ժամանակ գտնվել են աքքոյունլու ցեղերի տիրապետության տակ: Այս դամբարանի շուրջ հույսվել է գեղեցիկ մի լեգենդ, որի մասին Արևմտահայոց հարցերի ուսումնասիրության կենտրոնի թղթակցին պատմեց այդ պահին կառույցի մոտ գտնվող մի պատանի` Ալի Իհսան Յըլդըրըմը: Ալի Իհսան Յըլդըրըմի ներկայացրած պատումի համաձայն` աքքոյունլուների առաջնորդ Ուզուն Հասանի քույրը` Էլթի խաթունը, հիվանդանում է: Կինը զգալով, որ իր վախճանն այլևս մոտ է, ասում է իր եղբորը` Ուզուն Հասանին, որ ինքը շատ է վախենում օձերից: Էլթի խաթունը խնդրում է եղբորը, որ մահից հետո իրեն թաղեն ոչ թե հողի տակ, այլ իր համար կառուցեն մի դամբարան: Քրոջ վախճանից հետո Ուզուն Հասանը, նրա խնդրանքին անսալով, կառուցել է տալիս Էլթի խաթուն դամբարանը և ներսում բավականին երկար մի շղթա կախելով` քրոջ դագաղն այնպես է կախել տալիս այդ շղթայից, որ այն մնա օդում: Ըստ պատումի` հաջորդ օրը քրոջ գերեզմանին այցի եկած Ուզուն Հասանը դուռը բացելուն պես մի մեծ օձ է նկատում, որը փաթաթված է լինում քրոջ դագաղին, և խրտնելով հետ քաշվում: «Ճակատագրին պետք է հնազանդվել» ասելով` իջեցնում է օդում կախված դագաղը և քրոջը թաղում հողի տակ: Ուշագրավ է, որ մոտակա շրջանների բնակիչներն այցի են գալիս այստեղ և մոմեր վաոռւմ դամբարանի մոտ: